Odpowiedzialne badania i innowacje

Odpowiedzialne badania i innowacje (ang. Responsible Research and Innovation, RRI) to nowe podejście do działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej, które bierze pod uwagę zarówno skutki tej działalności oraz jej potencjalny wpływ na środowisko i społeczeństwo, jak i sposób prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej. Jest to podejście, które w sposób znacznie szerszy niż do tej pory podkreśla kwestię współodpowiedzialności za badania i innowacje oraz formułuje wymagania nie tylko względem badaczy, ale także szerokiego kręgu innych osób i instytucji zaangażowanych w badania i innowacje bądź objętych potencjalnie ich skutkami. W ujęciu zaproponowanym przez Komisję Europejską postuluje się aby podmioty zaangażowane w odpowiedzialne badania i innowacje (w szczególności naukowcy i innowatorzy, ale także inni interesariusze np. decydenci):

1. dążyły do uzyskania odpowiedniej wiedzy na temat prowadzonych działań badawczych i innowacyjnych, brały pod uwagę możliwe konsekwencje tych działań oraz były świadome możliwych scenariuszy rozwoju sytuacji,

2. projektując badania naukowe oraz nowe produkty i procesy brały pod uwagę wartości etyczne i społeczne istotne dla społeczeństwa, takie jak dobrobyt, sprawiedliwość, równość, prywatność, niezależność, bezpieczeństwo, zrównoważony rozwój, odpowiedzialność czy demokracja,

3. oceniały zarówno rezultaty (badań czy innowacji), jak i możliwe scenariusze ich rozwoju czy wykorzystania w perspektywie wymienionych wyżej wartości^[1].